Tuesday, June 25, 2013

Konferenca: "Gjuha shqipe në diasporë – quo vadis/ ku po shkon?" (organizuar nga Prof Dr Basil Shadër)



by Rexhep Rifati
Kliko ketu per ta exuar te plote ne : http://tung.ch/konferenca/
Konferenca kushtuar gjuhës shqipe, shumë e rëndësishme u zhvillua nën kujdesin e albanologut zviceran  Prof Dr Basil Shadër, është i njohur kontributi i tij për gjuhësinë shqiptare, edhe në mungesë të katedrës së gjuhës shqipe në Zvicër, me studimet e shqipes vuri themelet e albanologjisë zvicerane, bëri që ajo të flasë edhe gjermanisht në nivel të ndritshëm shkencor.
Teksti: Nexhmije Mehmetaj & Fotot: Rexhep Rifati
Më 7 qershor 2013 në “folenë” e Shkollës së Lartë Pedagogjike të Cyrihut u mbajt Konferenca  ” Gjuha shqipe në diasporë – quo vadis/ ku po shkon? Nuk është një fjali pyetëse, është diçka më tepër, është shumëçka më tepër. Janë tre breza shqiptarësh, tre breza të një kombi të lashtë që jeta i mori dhe jetojnë në Zvicër! Ruajtja gjuhës shqipe në kushte larg atdheut kërkohet dëshirë, punë, nga ana e prindërve e fëmijëve dhe mësuesve. Shkolla shqipe në shumë kantone ka formuar një traditë, por fatkeqësisht është numri i vogël i fëmijëve shqiptarë që marrin mësime në shqip.
Të mos lodhemi kurrë për identitetin tonë, duke ndjekur edhe shembullin e atdhetarëve të shquar të Rilindjes, por edhe të sotshëm, dhe të punojmë për gjuhën tonë, shkollën shqipe dhe kulturën shqiptare, për t’u zhvilluar më tej në brezat e rinj dhe për ta ruajtur pastërtinë e gjuhës sonë. Të mos lejojmë të humbas e të përziejmë me fjalë të huaja të gjuhëve tjera!
Konferenca kushtuar gjuhës shqipe, shumë e rëndësishme u zhvillua nën kujdesin e albanologut zviceran  Prof Dr Basil Shadër, është i njohur kontributi i tij për gjuhësinë shqiptare, edhe në mungesë të katedrës së gjuhës shqipe në Zvicër, me studimet e shqipes vuri themelet e albanologjisë zvicerane, bëri që ajo të flasë edhe gjermanisht në nivel të ndritshëm shkencor. Ai  është pjesë e suksesit të Shkollës shqipe në Zvicër, hartoj librin e parë për mësimin plotësues dhe kohëve të fundit është një ndihmë tjetër e çmuar realizimi i projektit “Tekstet për mësimin e gjuhës shqipe”për tre ciklet. Padyshim që Ai së bashku me bashkëshorten zonjën e nderuar Erika Shader janë anëtarë nderi të LAPSH-it.
Konsideroj që edhe kjo konferencë është një nder që i bëhet. Vlerësoj se të merresh me njohjen e problemeve të  kulturës shqiptare do të thotë se kujdesesh për ta mbrojtur një kulturë të pasur që flitet dhe shkruhet e që më së dyzetë vjet bashkëjeton me kulturën e bashkësisë pritëse.
Kjo ndihmë ka meritën se shquan personalitete që me përkushtim punojnë në të mirë të mirëqenës së bashkësisë, kulturës së saj, me qëllim që të krijojnë një lëvizje mendimesh me sy nim forcimin e ndjenjës së identitetit kulturor dhe kompaktësinë e tij.
Punimet e Konferencës i hapi Rektori Prof. Dr. Walter Bircher,mbajti një fjalim përshëndetje, duke na u drejtuar  na thotë: ”Ju përpiqeni t’iu mësoni fëmijëve tuaj gjuhën shqipe sepse gjuha amtare është vlerë është vendlindje është plotësisht e kuptueshme mundi për ruajtjen e saj … “
Në Konferencë me kumtesa morën pjesë: Prof Dr Gjovalin Shkurtaj nga Instituti i Gjuhësisë- Tiranë. Mehmet Elezi, gjuhëtar, leksikolog, Ambasador i RP Shqipërisë. Prof. Dr Basil Shader-pedagog i gjermanishtes dhe shqipes. Një vështrim të hollësishëm nga puna praktike e mësimit plotësues të gjuhës shqipe paraqiten : mësuesi Nexhat Maloku, Cyrih dhe mësuesja, prof Nexhmije Mehmetaj Jura.
Ajo që të jep krenari, tri të reja që përfaqësonin fytyrën e bukur të brezit të ri shqiptar në Zvicër, por të arsimuar dhe formuar këtu. Shqipe Bajrami,  Ylfete Fanaj, Shpresa Jashari.
Autorja  Franziska Agosti, plotësonte ngjarjen e asaj dite  me mjeshtri  të brumosur në art të fotografisë dhe me kuptimin e lartë të porosisë dhe të evidencimit të pranishëm mes dy kulturave.
Organizatore e Konferencës ishte Shkolla e Lartë Pedagogjike e Cyrihut, së bashku me Lidhjen e Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë “Naim Frashëri”në Zvicër. Universitetin Popullor Shqiptar në Gjenevë, Institutit Zviceran për Studime Shqiptare në Llozanë, Institutit Shqiptar në St. Gallen.
Delemont 16.06.2013

Sunday, June 16, 2013

Shkulli: - VMRO-BDI, kundërshtime për ligjin e përdorimit të shqipes


Vllado Popovski, njëri nga hartuesit e Kushtetutës së Maqedonisë ka shtruar idenë për hartimin e një ligji, me të cilin do të zgjidhej përfundimisht çështja e përdorimit zyrtar të gjuhës shqipe në shtetin maqedonas.

Ermira Mehmeti, deputete e BDI-së në parlamentin e Maqedonisë e ka vlerësuar qëndrimin e Popovskit, si të guximshëm politikisht, dhe sipas saj si i tillë duhet mirëpritur. Ajo është shprehur se prononcimi i Popovskit, është ndër të paktët, në mos i vetmi nga një maqedonas etnik dhe hartues i Kushtetutës.

“Por, ajo çfarë e pengon në praktikë, është mungesa e vullnetit dhe guximit nga klasa politike maqedonase për ta lejuar këtë. Me fjalë të tjera, Kushtetuta e zyrtarizon por ka tendenca për pengim të zyrtarizimit përmes ligjeve, gjë që pastaj hap dilemën, nëse ligjet janë kushtetuese ose antikushtetuese. Fryma e Marrëveshjes së Ohrit E promovon zyrtarizimin e gjuhës shqipe, ndërsa letra e pengon atë për fat te keq”, ka thënë  Mehmeti.

Mesimet e para te gjuhes shqipe (Vizion Plus)



Kujtime për prof. EQREM ÇABEJIN (nga Prof. Ass. Dr. Thanas Gjika)


Kliko ketu per ta lexuar te plote kete shkrim ne Gazeta Shqip 

Këto kujtime desha t’i shkruaja e botoja në vitin 2008, me rastin e 100-vjetorit të lindjes së profesorit, vit i cili u shpall Viti Eqrem Çabej, por atëherë mendova se ata që e kishin njohur më nga afër dhe për kohë më të gjatë mund të shkruanin gjëra me më shumë vlerë dhe më bukur se unë. Mirëpo tani vonë, pas disa komunikimesh me bijën e tij, zonjën Brikena Çabej, e cila nuk u kursye të më ndihmonte me korrigjime e saktësime, i shkrova këto kujtimet për këtë pedagog, studiues dhe njeri të madh.

Prof. Çabej në degën Gjuhë Letërsi Shqipe të Fakultetit të Historisë e të Filologjisë jepte kursin e plotë të leksioneve Historia e Gjuhës Shqipe, vepër origjinale e tij. Këtë lëndë ai e zhvillonte në dy semestra, gjatë semestrit të dytë të kursit të tretë dhe gjatë semestrit të parë të kursit të katërt. Ai ishte pedagogu më mbresëlënës i fakultetit, ndoshta dhe i gjithë Universitetit të Tiranës. Ai ishte nga ato rastet e rralla kur përputhen te një person i vetëm gjithë të mirat: pamja e bukur fizike, bukuria shpirtërore, aftësitë profesionale dhe talenti. Mbas shkërmoqjes së diktaturës, kur shpërtheu shfaqja e pakënaqësive të ndrydhura, profesor Çabeji ishte një nga personalitetet e pakta të kulturës sonë, që nuk u kritikua prej askujt, dëshmi e vlerave të tij.
Ishte burrë i gjatë e i pashëm, elegant, me një shikim të ëmbël, gjithnjë i natyrshëm, asnjëherë pozant ose kërcënues. Kur ecte i vetëm, ecte shpejt me hapa të gjatë, si atlet. Tepër i sjellshëm, ngrinte dorën dhe e çonte pak kapelën republikë kur salutonte. Në sallën e leksionit, ose në korridoret e fakultetit nuk e pashë kurrë të nervozuar. Gjithnjë i matur në të folur, madje pak i ngadalshëm. Na sillej sikur ishim të barabartë me të. Leksionet i mbante gjithnjë në këmbë te katedra duke folur, rrallë lexonte ndonjë fragment të shkurtër. Kur lexonte vinte syzet. Vënia dhe heqja e syzeve i kishte shumë lezet. Disa fjalë kyçe të leksionit i shkruante në dërrasën e zezë. Fliste me zë jo të lartë, gjë që e shtonte qetësinë në sallë. Ato që shqiptonte ai, ne përpiqeshim t’i përpinim. Në pamjen dhe sjelljen e tij kishte diçka madhështore që të tërhiqte e të bënte për vete. Leksionet e tij, ndonëse trajtonin probleme të vështira, ishin plotësisht të kuptueshme. Në to sundonte analiza logjike dhe argumentimi, nuk përdorte fjalë të huaja, gjithçka ishte e qartë.
Profesori përdorte disa shprehje të vetat, midis të cilave më kanë mbetur në mendje dy. Shprehjen: Për hir të së vërtetës, duhet pranuar se, e përdorte për të miratuar një mendim të kundërshtuar më parë, kurse shprehjen: Këtë, një Zot e di, e përdorte për të treguar dyshim ndaj një mendimi ose hipoteze të pazgjidhur. Këtë shprehjen e dytë, e cila ishte një shprehje popullore shumë e vjetër, e shqiptonte duke ngritur deri te fytyra e tij gishtin tregues të dorës së djathtë. Shprehjen e parë filluan ta përdornin edhe disa pedagogë, studiues e studentë, por shprehjen e dytë nuk guxonte ta thoshte askush tjetër veç tij.
Ora e fundit e mësimit me të, dhjetor 1965, më ka mbetur në mendje. Atë orë, profesori nuk shpjegoi lëndë nga teksti, por duke na konsideruar kolegë, na dha disa këshilla për jetën tonë të ardhshme. Për të krijuar afrimitet me ne, atë orë ai foli ulur. Këshillat e asaj ore më kanë lënë mbresë, ndoshta sepse, kujtimi i mjaft prej tyre më bën të ndihem fajtor. Ndihem fajtor, sepse në rininë time dhe më vonë nuk i vlerësova sa duhej dhe nuk i zbatova si duhej...
Mbasi u vendos qetësia, profesori filloi me shprehjen: Ju do të bëheni mësues. Mësuesia nuk është profesion, ajo është mision. Ju do të punoni për formimin e njeriut. Gabimet që mund të bëjnë profesionistët e ndryshëm, mund të korrigjohen me disa shpenzime, por gabimet që mund të bëni ju me nxënësit, janë të pakorrigjueshme. Po ta formosh shtrembër karakterin e një njeriu, është shumë, shumë e vështirë, në mos është e pamundur, ta ndreqësh atë.

Kliko ketu per ta lexuar te plote kete shkrim ne Gazeta Shqip